Bağlanma Stillerinin Yetişkin Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkisinin Değerlendirmesi

İngilizce'den Türkçe'ye çevirisidir. Bazı bölümler kısaltılmıștır.

Bağlanma stilleri, bireylerin psikolojik gelişimini anlamada temel bir rol oynar. Bu bağlamda, farklı bağlanma stillerinin yetişkin gelişimini farklı biçimlerde şekillendirdiği göz önüne alındığında, açık bir soru ortaya çıkar: Bağlanma stili yetişkinlerin ruh sağlığını nasıl etkiler? Bu makale, bu soruya cevap aramakla birlikte, ilgili sosyal, psikolojik ve kültürel faktörlere odaklanarak bağlanma stillerinin ruh sağlığı üzerindeki etkisinin kapsamlı bir şekilde anlaşılmasına yardımcı olacaktır.

Bağlanma stilleri, John Bowlby'nin bağlanma teorisiyle (1969; 1973; 1980) ortaya çıkmıș bir kavram olup çocuğun birincil bakıcısıyla olan ilişkisinin duygusal gelişimin temelini oluşturduğunu ve çocuğun gelecekteki ikili ilişkilerini şekillendirdiğini öne sürer. Bowlby başlangıçta bağlanma-davranış sistemini, fiziksel yakınlık yoluyla bebeğin evrimsel işlevine hizmet ettiğini öne sũrmüştü, ancak günümüzde sosyal öğrenmenin bu süreçteki rolü daha geniş kabul görmüștür (Bowlby, 1969; Curran vd., 2021). Bowlby ayrıca, bir çocuğun dünya ile aktif etkileşimi sonucunda oluşan "içsel ișleyiș modelleri" kavramını da geliştirdi ve bu kurama göre ebeveyn ve çocuk etkileşimi sürecinde zihin modelinin 2 temel şeması birbirini doğrulayıcı ve tamamlayıcı biçimde gelişitiğini öne sürdũ: 'değerli ben' ve 'güvenilir o' (Bowlby, 1969). Ayrıca, Bowlby, bağlanma ihtiyacının ifadeleri olan ağlama ve yakınlık arama gibi belirli davranışları belirledi (Bowlby, 1969).

 Çocuklukta geliştirilen bağlanma stili, büyük ölçüde annenin ve babanın duyarlılığı ve hassasiyeti tarafından etkilenir (Dagan & Sagi-Schwartz, 2021; Green & Goldwyn, 2002; Hayslip & Smith, 2012; Sroufe, 1985). Bowlby'nin teorisine dayanarak, Ainsworth vd., (1978) veya Main ve Solomon (1986) gibi araştırmacılar çeşitli bağlanma stilleri tanımlamıştır. Bağlanma stilleri, bağlanma araştırmalarında temel bir araç olan yapılandırılmış bir gözlemsel deney olan ‘Yabancı Durum Deneyi’ baz alınarak tanımlanabilir (Ainsworth vd., 1978). "Yabancı Durum Deneyin"de, çocuklar geçici olarak bakıcılarından ayrılır ve bağlanma stillerini değerlendirmek için yeniden birleşme sırasında davranışları gözlemlenir (Ainsworth vd., 1978). Güvenli, güvensiz-kaçınan, kaygılı-dirençli ya da güvensiz-dirençli ve güvensiz-düzensiz, gözlemler sonucunda keşfedilen dört ana bağlanma stilidir (Ainsworth vd, 1978). Bir çocuk güvenli bağlanmaya sahip olduğunda, bakıcıları mevcutken keşfetmekte özgürdür; bakıcıları ayrıldığında üzülebilir, ancak geri döndüklerinde hemen rahatlar (Ainsworth vd., 1978). Kaygılı-dirençli (veya güvensiz) bağlanmaya sahip bir çocuk, rahatlatılmaya isteksizdir, endişeyle çevreyi keşfeder, bakıcıları ayrıldığında aşırı derecede üzülür; ve geri döndüklerinde bakıcılarına karşı çelişkili duygular gösterir (Ainsworth vd., 1978). Kaçınan bağlanmaya sahip bir çocuk, bakıcıları geri döndüğünde bakıcıdan kaçınır, keşfetmeye az ilgi gösterir ve bakıcıları ayrıldığında az sıkıntı gösterir (Ainsworth vd., 1978). Düzensiz bağlanma stiline sahip bir çocuk, zorlu durumları yönetmek için bir stratejiye sahip değildir ve bakıcıya karşı kafa karışıklığı veya tedirginlik gibi davranışlar sergiler (Ainsworth vd., 1978). 

Bowlby'ye (1969) göre, bağlanma stilleri genellikle yaşam döngüsü boyunca istikrarlı ve aktiftir, bu da yetişkin bağlanma stillerini önemli ve etkili kılar. Diğer araştırmacılar da yaşam boyu bağlanmanın sürekliliğini varsayarak bunu önermektedir (Doyle & Cicchetti, 2017; Fraley, 2002; Rahimian-Boger vb., 2009; Riggs, 2019).

Bağlanma Stillerinin Yetişkin Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkisi

   Greenspoon ve Saklofske (2001) ile Suldo ve Shaffer (2008) tarafından örneklenen ruh sağlığının çift faktörlü modeli, ruh sağlığının negatif göstergelerinin (örneğin, yalnızlık, anksiyete, depresyon) ve pozitif göstergelerinin (örneğin, olumlu duygular, benlik saygısı, yaşam memnuniyeti) varlığı olduğunu öne sürer. Bu perspektif, Hu vb., (2015) ve White vd., (2017) tarafından yapılan meta-analizler de dahil olmak üzere geniş çapta benimsenmiştir.

 Güvenli bağlanmaya sahip yetişkinler genellikle daha iyi bir ruh sağlığına sahiptir (Gillath vd., 2014; Mikulincer & Shaver, 2007, 2013; Mittal & Rani, 2022). Öte yandan, çocukluk döneminde gelişen güvensiz bağlanma stilleri, duygusal sıkıntıyı yönetmede özellikle işlevsiz stratejiler geliştirme eğilimindedir (Dozier vd., 2008). Yetişkinlerde, kaygılı bağlanma genellikle artan duygusal hassasiyet ve stres hassasiyeti ile ilişkilidir (Diamond vd., 2015). Bu bireyler, ilişkileri hakkında sürekli endişe duyabilirler, bu da depresyon ve anksiyeteye neden olabilir (Jinyao vd., 2012; Simonelli vd., 2004). Kaçınan bağlanma stillerine sahip yetişkinler, duygularını bastırma ve yakın ilişkiler kurmada sorun yaşama eğilimindedirler (Kotler vd., 1994; Stevens, 2014). Duygusal yakınlıktan kaçınmak, kronik strese neden olabilir; depresyon ve anksiyete gibi ruh sağlığı bozuklukları riskini artırır (Kotler vd., 1994; Silverman, 2011). Düzensiz bağlanma, ruh sağlığı açısından en sorunlu olanıdır (Green & Goldwyn, 2002). Bu bireylerin, çocukluk döneminde travma veya ihmal yaşamış olma olasılıkları daha yüksektir, bu da post-travmatik stres bozukluğu (PTSD), sınırda (borderline) kişilik bozukluğu ve diğer duygu durum bozuklukları gibi ciddi psikolojik sorunlara yol açabilir (Juen vd., 2013).

Güvensiz bağlanma stilleri genellikle kişilik bozuklukları gibi ciddi psikolojik rahatsızlıklar ile ilişkilidir  (Bowlby, 1973; Adshead & Sarkar, 2012). Bu bağlanma stiline sahip olan kişiler, ilişkilerinde uyumsuzlardır ve genellikle katı kurallara sahiplerdir (Bowlby, 1973; Adshead & Sarkar, 2012). Araştırmalar, kaçınan bağlanma stilinin dissosiyatif bozukluklar (Wang & Kuroki, 2023) ve yeme bozuklukları (Cole-Detke & Kobak, 1996) ile pozitif bir şekilde ilişkili olduğunu da göstermektedir. Ayrıca, hem kaygılı hem de kaçınan bağlanma stilleri, sınırda (borderline) ve şizofrenik belirtilerin şiddetiyle doğru oranda ilişkilendirilmiştir (Agrawal vd., 2004; Harder, 2014).

Bağlanma Stilleri ve Ruh Sağlığı

   Bağlanma stillerinin ruh sağlığı üzerindeki etkisini açıklayan birkaç mekanizma vardır. Temel mekanizmalardan biri duygu regülasyonudur (Dozier vd., 2008; Campbell-Sills vd., 2014). Güvenli bağlanmaya sahip bireyler genellikle duygularını daha iyi yönetir, gerektiğinde destek arar ve pozitif başa çıkma stratejileri vardır. Buna karşılık, güvensiz bağlanma stilleri (örneğin, kaygılı, kaçınan ve düzensiz) genellikle uyumsuz duygu düzenleme stratejilerini içerir.

Bir diğer mekanizma ise ikili ilișkilerde işlevselliktir (Gallo vb., 2003; Thorberg & Lyvers, 2010). Güvenli bağlanmaya sahip bireyler, stresin daha az olduğu, sağlıklı, istikrarlı ilişkiler kurma eğilimindedir (Simpson & Rholes, 2017). Ancak, güvensiz bağlanma stilleri genellikle güvensizlik, bağımlılık veya kaçınma ile karakterize edilen sorunlu ilişkilere yol açar, bu da ruh sağlığı sorunlarını daha da kötüleştirebilir (McNelis & Segrin, 2019).

Ayrıca, bağlanma stilleri bilişsel süreçleri de etkiler (Gunduz, 2013; Mikulincer & Sheffi, 2000). Güvenli bağlanmaya sahip bireyler genellikle kendileri ve başkaları hakkında olumlu bir bakış açısına sahip olurlar (Gunduz, 2013; Mikulincer & Sheffi, 2000). Buna karşılık, güvensiz bağlanma stilleri, genellikle düşük benlik saygısı ve başkalarına güvensizlik içerdiğinden, ruh sağlığı sorunlarına yol açabilir (Gunduz, 2013; Mikulincer & Sheffi, 2000).

Vaka Çalışmaları ve Ampirik Kanıtlar

   Çok sayıda araştırma, bağlanma stillerinin yetişkin ruh sağlığı üzerindeki etkisi üzerinde durmuștur. Örneğin, Sroufe (2015) tarafından yapılan uzunlamasına bir çalışma, çocukluktan yetişkinliğe kadar izlenen katılımcılarda, güvenli bağlanma stillerine sahip olanların güvensiz bağlanma stillerine sahip olanlara göre daha az ruh sağlığı sorunu yaşadığını göstermiștir. Mikulincer ve Shaver (2007) tarafından yapılan başka bir çalışma, güvenli bağlanmaya sahip bireylerin stresi daha iyi yönetme ve daha iyi bir psikolojik dayanıklılığa sahip olduklarını vurgulamıştır.

Buna karşılık, Brennan vd., (1998) tarafından yapılan bir çalışma, kaygılı bağlanmaya sahip bireylerin yine daha yüksek düzeyde anksiyete ve depresyon bildirdiğini bulmuştur. Araștırmalar, kaygılı bağlanmanın ilişkilerde takıntı ve terk edilme korkusuna önemli ölçüde katkıda bulunduğunu önermektedir (Brennan vd., 1998). Benzer şekilde, Fraley vd., (2000) tarafından yapılan araştırma, kaçınan bağlanmanın duyguları bastırma ve yardım arama konusundaki isteksizlikle ilişkili olduğunu göstermiştir. Araştırmaları, duyguları ifade etmenin ve destek aramanın ruh sağlığı sorunlarını hafifletmeye yardımcı olduğunun değerini vurgulamıştır.

Bağlanma ve Ruh Sağlığı Üzerindeki Sosyal, Psikolojik ve Kültürel Faktörler

   Bağlanma stilleri, çok sayıda sosyal, psikolojik ve kültürel faktörden etkilenir. Aile dinamikleri, kültürel normlar ve sosyoekonomik durum (SES), bağlanma davranışlarını ve ruh sağlığını büyük ölçüde etkiler (Barrett & Turner, 2005; Hoff & Laursen, 2019). Düşük SES, daha yüksek stres, sınırlı sağlık hizmetlerine erişim ve artan olumsuz çocukluk deneyimleri ile ilişkilidir ve bu da tutarsız bakım ve güvensiz bağlanma stilleri ile sonuçlanır (Barrett & Turner, 2005; Hoff & Laursen, 2019).

Bireysel psikolojik faktörler, örneğin mizaç, kişilik ve ebeveyn ruh sağlığı, bağlanma ve ruh sağlığını etkiler; güvenli bağlanma, güvensiz bağlanmayı destekler ve psikolojik sıkıntıya duyarlılığı artırır (Schröder vd., 2022).

Müdahaleler ve Terapiler

   Duygu Odaklı Terapi ve Bağlanma Temelli Aile Terapisi gibi bağlanma odaklı terapiler, bağlanma bozukluklarına dayanan ruh sağlığı sorunlarının tedavisinde etkinlik göstermiştir (Devacht vd., 2019; Greenman & Johnson, 2022). Ek olarak, bilişsel-davranışçı terapi, güvensiz bağlanma stilleriyle ilişkili uyumsuz düşünce kalıplarını ve davranışları belirleme ve değiştirme konusunda danıșanlara yardımcı olarak bağlanma sorunlarını ele almak için uyarlanabilir (McBride & Atkinson, 2009). Santelices vd., (2011) göre, erken müdahale güvenli bağlanmayı ve psikolojik sağlığın olumlu bir şekilde desteklemek için esastır. Ev ziyaretleri, ebeveynlik kursları ve travma hakkında bilgi veren programlar, özellikle travma yaşamış çocuklara ihtiyaç duydukları desteği sağlar (John vd., 2019; Miranda vd., 2019). 

Şimdiye kadar tartışılan araștırmalar göz önüne alındığında, bağlanma stilleri, yetişkin ruh sağlığını analiz etmek için değerli bir kuramdır (örneğin, Ainsworth vd., 1978; Bowlby, 1969, 1973, 1980; Brennan vd., 1998; Fraley vd., 2000; Sroufe, 2015). Çocuklukta geliştirilen bağlanma stili, duygusal regülasyonda, sosyal ilişkilerde ve bilişsel gelișim üzerinde büyük bir etkiye sahiptir, bunların tümü ruh sağlığı için kritik öneme sahiptir (Campbell-Sills vd., 2014; Dozier vd., 2008; Gallo vd., 2003; Gunduz, 2013; Mikulincer & Sheffi, 2000; Thorberg & Lyvers, 2010; Simpson & Rholes, 2017). Ancak, bağlanma stillerinin ruh sağlık üzerindeki etkisi, gücü değişkendir; ve altta yatan farklı sebeplerden ve çevresel faktörlerden de kaynaklanabilir (Cortes-Garcia vd., 2020; Dagan vd., 2018; Roberts vd., 1996; Woodhouse vd., 2015).

Bu stilleri anlamak, terapötik müdahaleleri belirlemek ve toplum sağlığı için önemli bir yere sahiptir. Gelecekteki araștırmalar, bağlanma stillerinin yetişkinlerin ruh sağlığı üzerindeki etkilerini, bağlanma ile ilgili stratejiler ve psikoterapilerin etkinliğini incelemelidir. Bu yaklaşım aynı zamanda mizaç faktörleri, aile dinamikleri, ebeveyn kişiliği ve diğer ilişkileri de dikkate alabilir.

 

Kaynakça 

      Adshead, G., & Sarkar, J. (2012). The nature of personality disorder. Advances in psychiatric treatment, 18(3), 162-172. 

      Agrawal, H. R., Gunderson, J., Holmes, B. M., & Lyons-Ruth, K. (2004). Attachment studies with borderline patients: A review. Harvard review of psychiatry, 12(2), 94-104. 

      Ainsworth, M.S., Blehar, M.C., Waters, E., & Wall, S. (1978). Patterns of attachment: A psychological study of the strange situation. Oxford, England: Lawrence Erlbaum 

      Barrett, A. E., & Turner, R. J. (2005). Family structure and mental health: The mediating effects of socioeconomic status, family process, and social stress. Journal of health and social behavior, 46(2), 156-169. 

​​      Bowlby, J. (1980). Attachment and loss: Vol. 3. Sadness and depression. New​ York: Basic Books. 

      Bowlby, J. (1973). Attachment and loss: Vol. 2. Separation: Anxiety and anger. NewYork: Basic Books. 

      Bowlby, J. (1969). Attachment and loss: Vol. 1. Attachment (2nd ed.). New York: Basic Books. Re-edited in 1982 

      Brennan, K. A., Clark, C. L., & Shaver, P. R. (1998). Self-report measurement of adult attachment: An integrative overview. In J. A. Simpson & W. S. Rholes (Eds.), Attachment theory and close relationships (pp. 46–76). The Guilford Press. 

      Campbell-Sills, L., Ellard, K. K., & Barlow, D. H. (2014). Emotion regulation in anxiety disorders. 

      Cole-Detke, H., & Kobak, R. (1996). Attachment processes in eating disorder and depression. Journal of consulting and clinical psychology, 64(2), 282. 

      Cortes-Garcia, L., Takkouche, B., Rodriguez-Cano, R., & Senra, C. (2020). Mediational mechanisms involved in the relation between attachment insecurity and depression: A meta-analysis. Journal of Affective Disorders, 277, 706-726. 

      Curran, T., Meter, D., Janovec, A., Brown, E., & Caban, S. (2021). Maternal adult attachment  

styles and mother–child transmissions of social skills and self-esteem. Journal of Family 

Studies, 27(4), 491-505. 

     Dagan, O., & Sagi‐Schwartz, A. (2021). Early attachment networks to multiple caregivers: History, assessment models, and future research recommendations. New Directions for Child and Adolescent Development, 2021(180), 9-19.

      Devacht, I., Bosmans, G., Dewulf, S., Levy, S., & Diamond, G. S. (2019). Attachment‐based family therapy in a psychiatric inpatient unit for young adults. Australian and New Zealand Journal of Family Therapy, 40(3), 330-343. 

      Diamond, L. M., Simpson, J., & Rholes, W. (2015). Stress and attachment. Attachment theory and research: New directions and emerging themes, 97

      Doyle, C., & Cicchetti, D. (2017). From the cradle to the grave: The effect of adverse caregiving environments on attachment and relationships throughout the lifespan. Clinical Psychology: Science and Practice, 24(2), 203. 

      Dozier, M., Stovall-McClough, K. C., & Albus, K. E. (2008). Attachment and psychopathology in adulthood.

      Fraley, C. R. (2002). Attachment stability from infancy to adulthood: Meta-analysis and dynamic modeling of developmental mechanisms. Personality and social psychology review, 6(2), 123-151. 

      Gallo, L. C., Smith, T. W., & Ruiz, J. M. (2003). An interpersonal analysis of adult attachment style: Circumplex descriptions, recalled developmental experiences, self‐representations, and interpersonal functioning in adulthood. Journal of personality, 71(2), 141-182. 

      Gillath, O., Gregersen, S. C., Canterberry, M., & Schmitt, D. P. (2014). The consequences of high levels of attachment security. Personal Relationships, 21(3), 497-514. 

      Green, J., & Goldwyn, R. (2002). Annotation: attachment disorganisation and psychopathology: new findings in attachment research and their potential implications for developmental psychopathology in childhood. Journal of child psychology and psychiatry, 43(7), 835-846. 

       Greenman, P. S., & Johnson, S. M. (2022). Emotionally focused therapy: Attachment, connection, and health. Current opinion in psychology, 43, 146-150. 

       Greenspoon, P. J., & Saklofske, D. H. (2001). Toward an integration of subjective well-being and psychopathology. Social indicators research, 54(1), 81-108. 

       Gunduz, B. (2013). The Contributions of Attachment Styles, Irrational Beliefs and Psychological Symptoms to the Prediction of Cognitive Flexibility. Educational Sciences: Theory and Practice, 13(4), 2079-2085. 

        Harder, S. (2014). Attachment in Schizophrenia—implications for research, prevention, and Treatment. Schizophrenia bulletin, 40(6), 1189-1193. 

         Hayslip, B., & Smith, G. C. (2012). Resilient grandparent caregivers. Routledge, 10, 9780203803905. 

         Hoff, E., & Laursen, B. (2019). Socioeconomic status and parenting. In Handbook of parenting (pp. 421-447). Routledge. 

         Hu, T., Zhang, D., & Wang, J. (2015). A meta-analysis of the trait resilience and mental health. Personality and Individual differences, 76, 18-27. 

         Jinyao, Y., Xiongzhao, Z., Auerbach, R. P., Gardiner, C. K., Lin, C., Yuping, W., & Shuqiao, Y. (2012). Insecure attachment as a predictor of depressive and anxious symptomology. Depression and anxiety, 29(9), 789-796. 

          John, S. G., Brandt, T. W., Secrist, M. E., Mesman, G. R., Sigel, B. A., & Kramer, T. L. (2019). Empirically-guided assessment of complex trauma for children in foster care: A focus on appropriate diagnosis of attachment concerns. Psychological Services, 16(1), 120. 

          Juen, F., Arnold, L., Meissner, D., Nolte, T., & Buchheim, A. (2013). Attachment disorganization in different clinical groups: What underpins unresolved attachment?. Psihologija, 46(2), 127-141. 

         Kotler, T., Buzwell, S., Romeo, Y., & Bowland, J. (1994). Avoidant attachment as a risk factor for health. British Journal of Medical Psychology, 67(3), 237-245. 

         Main, M., & Solomon, J. (1986). Discovery of an insecure-disorganized/disoriented attachment pattern. 

        McBride, C., & Atkinson, L. (2009). Attachment theory and cognitive-behavioral therapy. Attachment theory and research in clinical work with adults, 434-458. 

        McNelis, M., & Segrin, C. (2019). Insecure attachment predicts history of divorce, marriage, and current relationship status. Journal of Divorce & Remarriage, 60(5), 404-417. 

         Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2007). Boosting attachment security to promote mental health, prosocial values, and inter-group tolerance. Psychological inquiry, 18(3), 139-156. 

         Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2013). The role of attachment security in adolescent and adult close. The Oxford handbook of close relationships, 66-89. 

          Mikulincer, M., & Sheffi, E. (2000). Adult attachment style and cognitive reactions to positive affect: A test of mental categorization and creative problem solving. Motivation and Emotion, 24, 149-174. 

          Miranda, M., Molla, E., & Tadros, E. (2019). Implications of foster care on attachment: A literature review. The Family Journal, 27(4), 394-403. 

          Mittal, E., & Rani, T. (2022). Association between secure attachment style and subjective well-being: Examining the sequential mediation effects. Asia Pacific Journal of Health Management, 17(2), 1-14. 

           Rahimian-Boger E, Asgar-Nejad F, Rahimi-Nejad A. (2009). The relationship between attachment style and mental health in adult’s earthquake struck in the city of Bam. Quarterly of psychological research; 2: 27-40. 

            Riggs, S. A. (2019). Childhood emotional abuse and the attachment system across the life cycle: What theory and research tell us. In The effect of childhood emotional maltreatment on later intimate relationships (pp. 5-51). Routledge. 

             Santelices, M. P., Guzmán G, M., Aracena, M., Farkas, C., Armijo, I., Pérez‐Salas, C. P., & Borghini, A. (2011). Promoting secure attachment: Evaluation of the effectiveness of an early intervention pilot programme with mother–infant dyads in Santiago, Chile. Child: care, health and development, 37(2), 203-210. 

             Schröder, M., Seker, S., d’Huart, D., Izat, Y., Bolten, M., Schmeck, K., & Schmid, M. (2022). The relationship of temperament and character, parental stress, and Mental Health problems with attachment disorders among children. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(23), 15458. 

             Silverman, D. K. (2011). A clinical case of an avoidant attachment. Psychoanalytic Psychology, 28(2), 293. 

             Simonelli, L. E., Ray, W. J., & Pincus, A. L. (2004). Attachment Models and Their Relationships with Anxiety, Worry, and Depression. Counseling & Clinical Psychology Journal, 1(3). 

             Simpson, J. A., & Rholes, W. S. (2017). Adult attachment, stress, and romantic relationships. Current opinion in psychology, 13, 19-24. 

             Sroufe, L. A. (1985). Attachment classification from the perspective of infant-caregiver relationships and infant temperament. Child development, 1-14. 

            Sroufe, L. A. (2005). Attachment and development: A prospective, longitudinal study from birth to adulthood. Attachment & human development, 7(4), 349-367. https://doi.org/10.1080/14616730500365928 

            Stevens, F. L. (2014). Affect regulation styles in avoidant and anxious attachment. Individual Differences Research, 12(3). 

           Suldo, S. M., & Shaffer, E. J. (2008). Looking beyond psychopathology: The dual-factor model of mental health in youth. School Psychology Review, 37(1), 52-68. 

           Thorberg, F. A., & Lyvers, M. (2010). Attachment in relation to affect regulation and interpersonal functioning among substance use disorder in patients. Addiction Research & Theory, 18(4), 464-478. 

            Wang, B., & Kuroki, T. (2023). Association between negatively perceived parenting attitudes and dissociation: a cross-sectional study on the general population in Japan. Frontiers in Psychology, 14, 1235447. 

           White, R. L., Babic, M. J., Parker, P. D., Lubans, D. R., Astell-Burt, T., & Lonsdale, C. (2017). Domain-specific physical activity and mental health: a meta-analysis. American journal of preventive medicine, 52(5), 653-666. 

           Woodhouse, S., Ayers, S., & Field, A. P. (2015). The relationship between adult attachment style and post-traumatic stress symptoms: A meta-analysis. Journal of anxiety disorders, 35, 103-117. 

© 2024 Buse Erbil 

We need your consent to load the translations

We use a third-party service to translate the website content that may collect data about your activity. Please review the details in the privacy policy and accept the service to view the translations.